ALTERNATİF YAKIT ve HAMMADDE

Alternatif Yakıt

Döngüsel ekonomi kapsamında sera gazı emisyonu azaltım yönteminde öncelik verilmesi gereken fosil yakıtların yerine kalorifik değeri olan atıkların kullanım oranını arttırmaktır. Atıkların bünyesinde bulunan biyokütle karbon nötr olarak kabul edildiği için bu atıkların biyokütle içeriğinin olması önemlidir. Çimento sektöründe, fosil yakıt yerine biyokütle içeriği olan alternatif yakıtların kullanımıyla daha az CO2 emisyonu ortaya çıkacaktır. Çimento sektöründe kullanılan biyokütle içeren atıklar şunlardır: tarım ve ormancılık kaynaklı atıklar, kurutulmuş evsel arıtma çamurları, tekstil atıkları, ömrünü tamamlamış lastikler, evsel katı atıktan üretilen yakıtlardır. Türk Çimento Sektörü Pozisyonu Türkiye'deki çimento fabrikaları ülke çapında bir dağılım göstermektedir ve bu 55 fabrikanın yaklaşık 35 tanesi atıkların alternatif yakıt olarak kullanabilme lisansı vardır. Bu bağlamda 2008 yılında ülkemizde 88 bin ton olan alternatif yakıt kullanımı 2022 yılında 1,5 milyon tona ulaşmıştır. Bu sayı %10 termal ikame oranına karşılık gelmektedir. Bu durum, AB ülkelerinde ise ısıl gücün yaklaşık %50’si (bazı tesislerde %100’e yakını) atıklardan sağlanmaktadır.

Buna karşılık, atıkların ilave yakıt olarak kullanımı ile çimento fabrikaları aşağıdaki ilave maliyetler ile karşılaşmaktadır:

•    İlave yatırım (besleme, depolama, sevkiyat gibi)

•    İlave üretim maliyetleri (üretim kayıpları, özgül ısı ihtiyacı artışı, ilave bakım maliyetleri, ilave personel, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri, ilave laboratuvar ve ölçümler)

•    Teknik riskler (yangın, patlama)

2022 yılı çimento sektöründe en fazla kullanılan alternatif yakıtlar aşağıdaki gibidir:

•    Ömrünü Tamamlamış Lastikler

•    Yanabilir atıklar (Atıktan türetilmiş yakıtlar)

•    Atıkların mekanik işlenmesinden kaynaklanan tehlikeli maddeler içeren ve diğer diğer atıklar (karışık malzemeler dahil)

•    Kentsel atık suyun arıtılmasından kaynaklı çamurlar

Belediye Atıklarının Kullanım Potansiyeli

Ülkemizde, belediye katı atıklarının ön işlemden geçirilip çimento sektöründe alternatif yakıt olarak kullanılması ve alternatif yakıt kullanım oranının Avrupa ve Dünya’daki gibi yüksek ortalamalara çıkarılabilmesi kilit öneme sahiptir.

Türk Çimento Sektörü Pozisyonu

Belediye katı atıklarının belediye katı atık sahalarında kurulacak biyolojik kurutma sistemlerine sahip ön işleme tesislerinde işlenmesi ile “atıktan türetilmiş yakıt” üretilebilir.  Bu tesisleri belediyeler veya özel iştirakler kurabilir. Geri kazanılabilir malzemelerin satışından gelir edilir. Geri dönüşümü mümkün olmayan plastik, kağıt, karton, tekstil gibi malzemeler ve organik içerik kurutulur ve çimento sektöründe alternatif yakıt olarak kullanılır. Türk çimento sektörü, Türkiye’de oluşan evsel katı atıklardan üretilebilecek alternatif yakıtın tamamını kullanma potansiyeline sahiptir.

Bu yakıtların kullanılmasıyla birlikte şu avantajlar sağlanır:

•    Petrol koku ve kömür ithali önlenerek döviz tasarrufu sağlanabilir, cari açığın azaltımı mümkün olur,

•    Sera gazı emisyonlarından azaltım mümkün olur,

•    Belediye katı atık depolama alanlarına gidecek atık miktarı azalır,

•    Belediyenin depolama tesisi işletme maliyetleri azalır.

Buna karşın, belediyeler atıklardan elektrik enerjisi üretmek için YEKDEM teşviklerini değerlendirmektedir. Avrupa'daki çimento sektörü, biyokütle içeren geri kazanılmış katı yakıt kullanarak hem yakıt masraflarını azaltmakta hem de sera gazı emisyonlarını azaltıp emisyon ticaretinde avantaj elde etmektedir.

TÜRKÇİMENTO olarak belediye atıklarının kullanım konusunda farkındalık/yaygınlaştırma çalışmaları, mevzuat açısından darboğazların tespiti ve çözüm olanaklarına ilişkin sunum ve temaslara devam edilmektedir.

 

Döngüsel Ekonomiye Katkı

Kaynakların bol, ulaşılabilir ve atık bertarafının ucuz olduğu varsayımına dayan, “Al, Yap ve At” esasına dayalı “Doğrusal Ekonomi” modelinde çok miktarda atık üretilir. Bunun yanında, çevresel bozulma ve iklim değişikliği oluşur, doğal kaynaklar hızla tüketilir, ithal hammadde ve yakıt ihtiyacı artar. Doğal kaynakların sınırlı olması, çevrenin korunması ve atık üretimin azaltılması ihtiyacı, çevresel ve ekonomik açıdan daha sürdürülebilir olan “Döngüsel Ekonomi” modelini öne çıkarır.

Türk Çimento Sektörü Pozisyonu

TÜRKÇİMENTO, Çimento Sektörünün Döngüsel Ekonomideki Rolü Belgesini yayınladı. Çimento sektörü, geri dönüşüm ve geri kazanım işlemlerinin gerçekleştiği özgün bir prosestir. Bu özelliği ile çimento üretimi döngüsel ekonomi prensiplerini uygular. Üretim aşamasında enerji geri kazanımı ve malzeme geri dönüşümü yapılır;

•    Atıkların ek yakıt olarak kullanımı

•    Belediye katı atıklarının ve çamurlarının işlemden geçirilmesi ve yakıt olarak kullanımı

•    Uçucu küllerin, cürufların hammadde olarak değerlendirilmesi

•    Atıkların alternatif hammadde olarak kullanımı

Sayfa son güncelleme tarihi: 10.07.2024